Auteur: Aad Janson

Al eerder heb ik het gehad over een foto die was opgedoken in een artikel in Impressie. Impressie is een blad dat wordt uitgegeven door het KDC, Het Katholiek Documentatie Centrum. In aflevering 20 uit 2017 wordt op blz. 34 een stel foto’s getoond waar veelal vragen bij staan met betrekking tot wie er op de foto staan. Één van de foto’s komt uit de nalatenschap van Jacobus Kromhout een broer van Rika Kromhout, één van de huishoudsters van pastoor Sistermans. Hierbij de desbetreffende foto uit de publicatie. Als u weet wat er nu eigenlijk wordt bedoeld met de poppen in de armen van de dames? Wij houden ons aanbevolen…

De heer Kromhout heeft een fotoalbum nagelaten dat voor een flink deel is gevuld met foto’s van zijn zus, pastoor Sistermans (1891-1959) en diverse personen uit zijn parochie, Stompwijk. Rika werd overigens Kira genoemd, omdat haar collega huishoudster Rita heette. Men verhaspelde haar voornaam dus enigszins om haar beter te onderscheiden van die collega.

Omdat de StOS uiteraard belangstelling had voor het hele album is er contact gezocht met het Documentatiecentrum. Dat contact heeft er uiteindelijk toe geleid dat wij van iedere foto in het album -66 in totaal- een hoogwaardige scan mochten ontvangen. Veel van de foto’s zijn ook van elders bekend. Zo zijn vele foto’s gemaakt tijdens de opvoering van het stuk “De geheimen van de heilige mis”, foto’s die vaak in andere albums een plek hebben gekregen. Gelukkig zijn er ook foto’s die niet bekend zijn. Zo bijvoorbeeld ook de onderstaande.

In de jaren 1944, 1945 en 1946 werden in Stompwijk drie verschillende opvoeringen gegeven. Voor de eerste, in 1944, “De geheimen van de heilige mis”, was er een duidelijke aanleiding namelijk het zestigjarig priesterjubileum van Dr. G. van Noort. Van Noort zit hier derde van links op de voorste rij met het boekje met de voorgedragen tekst in zijn hand.

Het is dat boekje waar ik het hier over wil hebben. Dat boekje geeft namelijk een heleboel informatie over het stuk en niet alleen de tekst die werd voorgedragen. Wat te denken van de aanwijzing op blz. 4 voor het Koor der onwetenden: “Dan, links, komt het koor der ontwetenden binnen begeleid door de onwetenheid-met-geblinddoekte oogen. Zij naderen tastende, een keten vormende, als de blinden van Breughel, een bochtigen weg makende”. En op blz. 35 “Twee engelen brengen de kelk en de Hostie, een derde het water”.

Behalve het leren van de teksten, het bouwen van het uitgebreide decor en het repeteren, waren er natuurlijk ook nog een hele reeks obstakels te overwinnen, die niet direct op het stuk zijn terug te voeren. Wat te denken van toestemming van de bezetter. Een plaats waar honderden mensen bijeen kwamen was altijd iets waar de bezetters huiverig voor waren, bovendien was de invasie net begonnen en stonden de geallieerden al in België. Het is dan ook eigenlijk een wonder dat de opvoering doorgang mocht vinden. Maar ook moest er volgens de letter van het boekje ook het nodige worden geregeld met ‘rechthebbenden’. Op blz. 2, zie hieronder staan de opvoeringsvoorwaarden. In de eerste alinea: “Voor opvoeringen van dit werk in Nederland behoort door amateurs-vereenigingen minstens vier dagen vóór elke opvoering gestort te zijn voor iedere opvoering een auteursrecht van fl. 10,–“. De vraag is of gezien de oorlogsomstandigheden men zich in Stompwijk hier druk over maakte?

Is er van het stuk “De geheimen van de heilige mis” het nodige bekend, foto’s, een film en de tekst, minder weten wij over de stukken die in 1945 en in 1946 zijn opgevoerd. Daarover later meer.

Velen onder ons zijn vertrouwd met Google Earth. In feite een computerprogramma waarmee we naar foto’s van de aarde kijken waarop in lagen kan worden ingezoomd, startend in de ruimte, eindigend een flink aantal meters boven de grond. Een belangrijk kenmerk is dat we loodrecht naar beneden kijken. Je kunt wel in een hoek kijken naar het gebied van voorkeur, maar die hoek of kijkrichting wordt berekend door de computer, niet omdat je dan plotseling naar een andere foto zit te kijken, die vanuit de juiste kijkrichting is gemaakt. Gebruikers van Google Earth in Stompwijk hebben ongetwijfeld al eens een keer in hun achtertuin gekeken of in achtertuinen van dorspgenoten iets verderop gekeken, of met de optie ‘streetview’ de verschillende verschijningsvormen van voordeuren bekeken. Streetview zit in Google Earth (en Google Maps) ingebakken, maar is eigenlijk een aparte voorziening, je kijkt immers naar vanaf het dak van een auto -op straatniveau dus- gemaakte foto’s. Dat is toch iets anders dan foto’s die vanuit de ruimte of vanuit vliegtuigen zijn gemaakt.

Tegenwoordig hebben we ook nog drones, kleine helicopterachtige toestellen die op afstand bestuurbaar zijn en veelal voorzien van een camera. Ook deze toestellen kunnen gebruikt worden om foto’s en filmpjes te maken van je eigen achtertuin of van de bijzonder plekken in je eigen omgeving. En dat is gebeurd voor een stukje Stompwijk. Wij hebben de beschikking gekregen over een handvol foto’s en filmpjes gemaakt vanuit een drone; foto’s en fimpjes van de Meer- en Geerweg en de naastgelegen Ringvaart. Over niet al te lange tijd beginnen de werkzaamheden aldaar om de toevoer van het water naar het wateropslaggebied in de nieuwe driemanspolder te verbeteren. Een mooie aanleding om een en ander eens vast te leggen.

Uiteraard gebruiken wij deze website om in de toekomst nog meer filmpjes van dit gebied te presenteren.

Wilt u bovenstaand filmpje ook op uw smartphone bekijken, scan dan de qr-code hieronder:
 

Nu alles in wat rustiger vaarwater terecht is gekomen, leek het het bestuur van de stichting een goed idee om behalve op foto’s nu ook de pijlen te richten op andere zaken. Maar eerst moet natuurlijk duidelijk zijn hoe je dan die andere zaken moet gaan organiseren. Al snel kwam het bestuur uit op het in het leven roepen van werkgroepen. Zo is er eigenlijk al een werkgroep foto’s bestaande uit een paar bestuursleden en een groepje vrijwilligers. Deze werkgroep besteed tijd en aandacht aan het beschrijven van foto’s, het plaatsen van foto’s in de beelddatabank en het op orde houden van die beelddatabank.

Behalve foto’s wil het bestuur nu ook graag dat er werkgroepen komen voor de volgende onderwerpen: bidprentjes, knipsels, evenementen en publicaties. In de komende tijd gaan wij hier nader in op ieder van de genoemde werkgroepen. Nu staat of valt iedere werkgroep bij ‘leden’ van een werkgroep en het laat zich raden dat die er voor de nieuwe onderwerpen hierboven genoemd nu nog niet zijn. Daarom bij deze een oproep aan ieder die graag lid wil worden van een nieuwe werkgroep om zich aan te melden op redactie@oudstompwijk.nl. Omdat de werkgroepen -met uitzondering van de foto werkgroep- nog niet zijn gestart heeft een ieder die zich aanmeldt natuurlijk invloed op de richting die de werkgroep dient op te gaan. Welke bronnen gaan we gebruiken, wat beschrijven we precies, hoe ziet de database eruit en bovenal hoe is de taakverdeling?

Belangstelling voor bidprentjes, meld u aan op redactie@oudstompwijk.nl. Belangstelling voor knipsels, meld u aan op redactie@oudstomwpijk.nl. Belangstelling voor … enfin u begrijpt het nu wel. U wordt zo snel mogelijk benaderd om nadere afspraken te maken.